Batterijen zijn er in een groot aantal vormen en formaten, en dat is ook niet verwonderlijk als we bedenken dat er in 2019 alleen in Nederland al ongeveer 9,2 miljoen kilo aan batterijen in omloop was. Dit is alleen maar toegenomen. Er zijn meer dan honderd verschillende soorten batterijen, maar dit kunnen we gelukkig terugbrengen naar enkele tientallen populaire soorten, waar vooral de algemene batterijen met de bekende cilinrindische of rechthoekige vormen een groot aandeel in hebben. Deze zetten wij in deze blog voor u op een rijtje, zodat u een idee heeft welke batterij voor welke toepassing gebruikt wordt en wat u van deze batterij mag verwachten als u deze in gebruik neemt.
Snel een bepaald formaat batterij vinden? Klik dan hieronder op een van de formaten:
De twee belangrijkste specificaties bij het bekijken en vergelijken van batterijen zijn de bronspanning en de capaciteit.
De bronspanning vertelt ons hoeveel spanning de batterij zou moeten leveren, zonder dat deze belast wordt. Dat klinkt wellicht een beetje raar. Immers is een batterij zodra deze gebruikt wordt belast. Dit is dan ook een theoretische waarde, maar toch gebruiken wij deze waarde om te bepalen voor welke toepassingen een batterij geschikt is. Als u een batterij met te weinig spanning aansluit op een apparaat dat meer spanning nodig heeft, dan zal dit apparaat het helemaal niet of een stuk minder goed doen. Denk aan een zaklamp die maar heel weinig licht opbrengt. Een batterij met teveel spanning is ook weer gevaarlijk, omdat er dan teveel stroom door het apparaat geduwd wordt, wat in het ergste tot brand kan leiden.
De capaciteit is de hoeveelheid stroom die een batterij over een bepaalde tijd kan leveren. Dit wordt uitgedrukt in milliampère per uur. Neem bijvoorbeeld een batterij met een capaciteit van 100 mAh. Deze batterij kan over een periode van een uur dus 100 mA aan stroom leveren. Moet de batterij twee keer zoveel stroom (200 mA) leveren? Dan kan de batterij dit een half uur lang volhouden. Hoeft de batterij maar 50 mA aan stroom te leveren? Dan houdt de batterij dit twee uur vol.
Tot slot zijn batterijen te verdelen in niet-oplaadbare en oplaadbare batterijen. Niet elke batterij is in beide varianten beschikbaar. In sommige toepassingen is het eenmaal niet praktisch om een oplaadbare batterij te moeten gebruiken, omdat daarvoor de batterij om de zoveel tijd uit het apparaat verwijderd moet worden. Denk aan horloges of gehoorapparaten.
De AAA batterij is een van de meest voorkomende batterijformaten. Dit wordt ook wel de micro batterij genoemd en wordt onder andere toegepast in afstandsbedieningen, muziekinstrumenten en digitale camera’s.
Het AAA formaat wordt voornamelijk in een niet-oplaadbare alkaline (LR03) en een oplaadbare nikkelmetaalhydride (HR03) variant verkocht. Ook is er een oplaadbare lithium-ion batterij (10440) met een identiek formaat. De AAA lijkt op de AA batterij, maar kan toch makkelijk herkend worden omdat deze een stuk dunner is.
Naast de AAA batterij is het AA formaat een van de meest voorkomende batterijen. Dit wordt ook wel de penlight batterij genoemd en wordt vooral gebruikt in afstandsbedieningen, computermuizen, toetsenborden en digitale camera’s. Van deze batterij zijn voornamelijk de niet-oplaadbare alkaline (LR6) en de oplaadbare nikkelmetaalhydride (HR6) versie in omloop.
De AA heeft een ‘normale’ vorm maar kan van de AAA batterij onderscheiden worden door de wat grotere afmetingen en het dikkere formaat.
De C batterij is een flinke maar korte batterij en wordt daarom ook wel de baby batterij genoemd. Door het formaat kan deze een behoorlijke capaciteit herbergen, en de C batterij wordt dan ook vooral gebruikt in toepassingen waar over een aanzienlijke tijd behoorlijk wat stroom moet worden geleverd, zoals in zaklampen, speelgoed, muziekinstrumenten, speakers en versterkers.
De meest voorkomende typen zijn niet-oplaadbare alkaline (LR14) en oplaadbaar nikkelmetaalhydride (HR14).
De D batterij wordt ook wel de mono batterij genoemd en is ondanks dat het een enigszins verouderd type batterij is nog veel gebruikt. Deze batterij wordt voornamelijk in grotere en sterkere zaklampen toegepast en is in zowel een niet-oplaadbare alkaline (LR20) als een oplaadbare nikkelmetaalhydride (HR20) variant beschikbaar.
De A23 batterij bestaat uit meerdere cellen. Daardoor heeft de batterij een hoge bronspanning van 12 V. Dit wordt ook wel een MN21 batterij genoemd en wordt vooral gebruikt in apparaten die eens in de zoveel tijd een beetje stroom nodig hebben, zoals elektrische sleutels voor auto’s of garagedeuren. Deze is enkel in een niet-oplaadbare alkaline (8LR932) variant te verkrijgen.
De E batterij is vooral bekend onder de naam 9 volt batterij. Dit is een oud type batterij dat bekend is geworden door het gebruik in transistor radio’s. Tegenwoordig wordt de E batterij vooral gebruikt in alarmsystemen en communicatieapparatuur.
De meest voorkomende variant van de batterij is een niet-oplaadbare alkaline (6LR61) variant. Net als de A23 batterij bestaat de 9 volt batterij ook uit meerdere cellen, wat zorgt voor een hogere bronspanning.
De 10440 batterij is de oplaadbare lithium-ion versie van de normale AAA batterij. Deze heeft vanwege de zeer andere samenstelling echter een ander nummer, zodat er geen verwarring kan ontstaan. Deze kan namelijk niet altijd in plaats van de normale AAA batterij gebruikt worden. Wel wordt deze gebruikt voor dezelfde soort toepassingen, bijvoorbeeld afstandsbedieningen en digitale camera’s.
Zoals bij de 10440 is ook de 14500 batterij een oplaadbare lithium-ion variant van een veelvoorkomend formaat, namelijk de AA batterij. Ook hier is de aanduiding echter anders, zodat er niet per ongeluk van een verkeerde samenstelling gebruik wordt gemaakt; deze lithium-ion batterij kan namelijk lang niet altijd in de plaats van een alkaline of NiMH batterij gebruikt worden.
De 14500 batterij dient wel voor dezelfde toepassingen als de normale AA variant, zoals afstandsbedieningen, muizen, toetsenborden en digitale camera’s.
De 18650 batterij is een oplaadbare lithium-ion batterij met afwijkende afmetingen en heeft daardoor geen niet-oplaadbare tegenhanger. Deze batterij wordt vooral gebruikt in digitale camera’s, zaklampen en radiografische besturing, zowel in de controller als in het voertuig.
De 26650 batterij is een forse oplaadbare lithium-ion batterij met een grote capaciteit. De batterij wordt vooral in zaklampen en speelgoed gebruikt, maar wordt de laatste jaren ook steeds vaker toegepast in e-sigaretten. De batterij is een stuk groter dan de 18650 en daardoor vrij makkelijk te onderscheiden.
Zoals u kunt zien zijn er een groot aantal batterijsoorten welke in verschillende samenstellingen beschikbaar zijn. Het is over het algemeen de samenstelling die bepaalt wat voor bronspanning en capaciteit een batterij kan hebben, en het is dan ook handig om te weten wat de eigenschappen van de meest voorkomende materialen zijn die in deze samenstellingen gebruikt worden.
Om daar meer te lezen kunt u bij onze blog over batterij materialen terecht.
Terug naar blog